NGƯờI CHếT TRở Về


Ông bà Phạm trước đây luôn
luôn cư ngụ ở
thành phố, nhưng trước khi ông Phạm hồi hưu, hai ông bà
quyết định
về sống tại miền quê để được hưởng bầu không khí trong lành
và sự
yên tĩnh cần thiết cho tuổi già. Họ mua một mảnh đất xinh xắn nằm
trên
một sườn đồi, và vừa dọn vào, công việc đầu tiên của bà Phạm là cho
trồng ngay một vườn rau với đủ những loại rau cải mà ông bà ưa thích.
Với
một vườn rau xanh tươi, mỗi tuần ông bà chỉ cần mua sắm thêm một ít
thực
phẩm và một vài thứ lặt vặt là đã có thể sống thoải mái suốt tuần.
Một
hôm trong khi đang làm việc ngoài vườn, bà Phạm có cảm tưởng như
mình
đang bị ai đó theo dõi. Ngước mắt nhìn lên, bà thấy một thiếu niên
ốm
yếu với đôi mắt trũng sâu đang đứng nhìn bà. Cậu bé mặc một chiếc
quần
jean cũ và đi chân không. Bà giơ tay vẫy chào nhưng cậu bé cứ đứng
bất
động. Bà thầm nghĩ có lẽ cậu ta yếu ớt quá tới độ không đủ sức giơ
tay
lên vẫy lại. Cậu bé gầy trơ xương và bà Phạm có thể đếm được từng
cái
xương sườn của nó. Đứng theo dõi bà làm việc trong vài phút, cậu bé
quay
mình rảo bước và chẳng mấy chốc đã biến dạng sau những bụi cây rậm
rạp.
Hai hôm sau cậu ta trở lại và đi cùng là một người đàn bà khoảng
bốn
mươi tuổi, cũng ăn mặc rách rưới, mặt mũi hom hem. Người đàn bà tiến
tới sát hàng rào, lên tiếng hỏi bà Phạm trong khi cậu bé cúi đầu lẽo
đẽo
theo sau:

- Bà là người mới mua mảnh đất này phải không?

-
Dạ đúng đó. Bà có cần tôi giúp gì không?

Người đàn bà
nói với vẻ cứng cỏi:

- Tôi tới đây xem có giúp được gì cho bà
hay không. Đây là Mẫn, con
trai tôi. Nó làm việc rất giỏi và rất
khoẻ mạnh chứ không yếu ớt như cái
dáng vẻ bề ngoài của nó đâu. Nếu
bà cần, nó sẽ phụ bà trong công việc
vườn tược cũng như để bà sai
vặt. Mỗi ngày chỉ xin bà cho cháu 5 ngàn
đồng.

Bà
Phạm toan từ chối vì bà không muốn cần có ai phụ giúp mà
trái lại bà
rất thích hoạt động một mình trong bầu không khí trong lành
tại
đây. Tuy nhiên trước hình ảnh tiều tụy của cậu bé với đôi tay buông
xuôi
và đôi mắt trõm lơ, bà hơi ngập ngừng:

- Con bà coi bộ còn nhỏ
quá, và hình như nó cũng không được mạnh
khoẻ lắm...


Người đàn bà giơ tay ngắt lời:

- Năm nay nó đã được mười sáu tuy
coi nó có vẻ nhỏ hơn tuổi của nó.
Như tôi đã nói, nó rất mạnh khỏe
chứ không yếu đuối như hình dáng của nó
đâu. Tôi bảo đảm là bà sẽ
không có điều gì than phiền. Mẫn là một người
giúp việc rất giỏi.

Năm ngàn đồng một ngày đối với bà Phạm không nghĩa lý gì và
bà
nghĩ rằng nếu cho cậu bé này phụ giúp bà một tay, bà sẽ có cơ hội cho
cậu ta ăn uống đầy đủ. Nghĩ thế, bà Phạm bèn đáp:

- Được
thôi! Mỗi ngày cháu Mẫn có thể tới đây vào lúc mười giờ sáng
và đi
về vào lúc năm giờ chiều. Tôi sẽ cho cháu ăn trưa luôn.


Rồi bà Phạm quay sang phía cậu bé:

- Sao Mẫn, cháu thấy như vậy
có được không?

Mẫn không trả lời khiến bà Phạm tự hỏi
không biết cậu ta có
nghe bà nói hay không vì cậu ta vẫn đứng yên
cúi đầu, không hề ngước
mắt. Mẹ của Mẫn ra hiệu cho bà Phạm bước ra
xa với bà rồi bà thầm thì:

- Thưa bà, tôi không muốn con tôi
phải đi đi về về vì nhà chúng tôi ở
cách đây khá xa. Nó có thể ngủ
trong căn chòi nhỏ đàng kia và xin bà
đừng bận tâm gì về việc cho nó
ăn uống. Tôi sẽ đem đồ ăn tới cho nó mỗi
ngày. Nó ăn uống khó khăn
lắm. Tôi biết nó muốn ăn món gì và sẽ lo cho
nó. Mỗi lần tôi tới,
xin bà cho tôi năm ngàn đồng.

- Thế còn cháu Mẫn thì sao? Nếu
cháu ấy làm việc cho tôi, tôi phải
trả tiền cho cháu mới phải!

Người đàn bà lắc đầu:

- Thưa bà, bà không hiểu. Tôi cần
tiền để nuôi mấy đứa nhỏ ở nhà. Ba
của cháu Mẫn mất rồi và bây giờ
chỉ có mình nó là người có thể làm việc
được để nuôi gia đình. Nó
muốn làm việc để giúp đỡ tôi và bà sẽ không
ân hận khi nhận cho nó
giúp việc. Nó rất siêng năng, làm việc không biết
mệt và không bao
giờ than phiền bất cứ điều gì cả.

- Thôi được rồi. Nhưng tôi
nghĩ rằng có lẽ nó không nên ngủ ngoài
lều, để tôi sửa soạn một
phòng trong nhà dành cho nó. Nhà tôi rất rộng!

- Thưa bà không
sao đâu. Nó không cần ngủ trong nhà đâu. Nó khó ngủ
lắm và tôi không
muốn nó làm phiền bà. Nó ngủ trong cái chòi tranh kia
là tốt nhất.

Thế là ngày hôm sau Mẫn tới làm việc cho bà Phạm. Chẳng bao
lâu,
bà Phạm nhận thấy những gì mẹ cậu ta nói với bà hoàn toàn đúng. Mẫn
không bao giờ than phiền cũng như không bao giờ tỏ ra mệt mỏi. Mỗi buổi
sáng dù ông bà Phạm dậy sớm tới đâu đi nữa, Mẫn đã đang làm việc hăng
say,
khi thì cho gà vịt, cho cá ăn khi thì làm vườn... Dần dần bà cho
Mẫn
làm một vài việc vặt trong nhà và bất cứ việc gì bà sai cậu ta,
không
bao giờ bà phải nhắc lại lần thứ hai. Một hôm, bà nói với ông
Phạm:


- Thằng bé Mẫn nó giỏi thật! Nhưng nó không giống một đứa con
trai
mà giống như... một cái máy vậy. Ông có biết là nó không hề nói
một lời
nào với tôi hay không? Nó cũng không bao giờ nhìn tôi mà
chỉ luôn luôn
nhìn xuống đất.

Ông Phạm càu nhàu:

-
Hừ! Tôi chỉ biết một điều là nó làm cho tôi nổi da gà. Có thể nó
bị
câm hay sao đó. Và theo ý tôi, có thể tâm trí nó không được bình
thường
cho lắm.

Bà Phạm lắc đầu:

- Không thế đâu, tôi
thấy nó rất thông minh. Tôi chỉ có cảm tưởng
như nó là một kẻ mộng
du, làm việc trong khi đang ngủ...

Ông Phạm ngắt lời:

-
Ờ, thì... giá thuê mướn như vậy cũng được... À, mà không được! Chỉ

có năm ngàn đồng một ngày quả là không thể chấp nhận được khi nó làm
việc
thật siêng năng. Mình cho nó lên mười ngàn đồng đi. Tôi không bực
bội
gì vì sự hiện diện của nó, nhưng để coi việc tăng lương có khiến nó
phản
ứng gì hay không.

Bà Phạm thì không nghĩ rằng Mẫn để ý
tới vấn đề tiền bạc vì
cậu ta không bao giờ đụng chạm tới. Mỗi ngày,
sau buổi trưa cậu bé ngưng
làm việc, đứng yên một chỗ nghiêng đầu
như nghe ngóng. Chỉ mấy phút sau
mẹ cậu xuất hiện từ sau hàng cây
dâm bụt dầy đặc, mang đồ ăn trên một
cái gà-mên đậy kín tới cho cậu.
Bà ta chờ tới khi bà Phạm trả tiền rồi
mới dẫn con tới lều và ngồi
chờ trong khi con bà ăn uống. Bà Phạm nói
với chồng bằng một giọng
bất bình:

- Tại sao bà ta lại không chịu để tôi cho nó ăn uống?
Tôi đã thấy
món ăn bà ta đem tới cho nó, trông giống như một loại
cháo lỏng. Đó
không phải món ăn thích hợp cho một đứa bé làm việc
vất vả như vậy. Tôi
thấy hình như nó còn ốm hơn khi vừa mới tới đây
nữa.

Ông Phạm hoàn toàn đồng ý. Xương mặt của Mẫn bây
giờ lộ ra
rõ rệt. Khi cậu cúi xuống, những đốt xương sống hiện lên
thật rõ sau làn
vải áo. Bà Phạm cố gắng một lần nữa khi gặp mẹ Mẫn:

-
Tôi muốn cho cháu Mẫn ăn đồ nóng hàng ngày. Nếu không, tôi không
thể
để nó tiếp tục làm việc như hiện tại. Nó mỗi ngày một gầy yếu. Tôi
sợ
rằng nó có thể bị bệnh hay làbị suy dinh dưỡng.

Một nét
hoảng hốt hiện lên trong đôi mắt người đàn bà:

- Thưa bà, bà
không hiểu đâu. Mẫn giống y như cha nó. Nó không ăn
được những món
ăn của bà và của tôi. Nó không thể ăn muối được. Cơ thể
của nó không
chịu đựng được muối. Xin bà cứ để mọi việc diễn tiến như
hiện tại
và xin cho cháu nó tiếp tục làm việc với bà. Nó là đứa con duy
nhất
mà tôi nhờ cậy được. Nếu không có số tiền mà nó kiếm được ở đây,
mấy
em nó ở nhà sẽ chết đói hết cả.

Bà Phạm đành phải nhượng
bộ:

- Thôi được. Nó có thể tiếp tục làm việc với tôi. Phải nhìn
nhận
rằng nó làm việc rất giỏi nhưng nó có vẻ không được vui lắm
khi ở với
chúng tôi. Nó không bao giờ cười và cũng không bao giờ nói
một lời với
tôi hoặc nhà tôi.

Người đàn bà nhún vai:

-
Thưa bà, điều đó không có nghĩa gì hết. Mẫn là đứa trẻ rất khác
người.
Nó không có cùng sự xúc cảm như những đứa trẻ khác. Nó chỉ biết
một
việc duy nhất là giúp đỡ tôi và các em nó. Xin ông bà đừng thắc mắc
gì
về nó. Nó luôn luôn làm những gì nó muốn. Xin hãy để yên cho Mẫn…

Tuy nhiên bà Phạm vẫn tự hỏi “Có phải đó là việc Mẫn muốn làm
hay
không?”. Rồi một buổi tối hôm đó bà đứng ở cửa sổ phòng ngủ nhìn ra
căn
chòi tranh nơi Mẫn thường ngủ. Cậu bé không ngủ mà ngồi ngay ở cửa,
hai
tay bó gối nhìn ánh trăng không chớp mắt. Bà nói lớn:

- Chắc có
điều gì lạ lắm thì phải.

Ông Phạm đang ngái ngủ lên
tiếng:

- Bà nói cái gì thế?

- Thằng Mẫn đó. Tôi đứng
theo dõi nó đã nửa tiếng đồng hồ. Nó ngồi
yên như phỗng đá vậy. Với
những việc nó làm ban ngày, đáng lẽ nó đã phải
ngủ từ lâu rồi. Nhưng
mà không, nó vẫn ngồi bó gối ngoài kia kìa.

Ông Phạm vừa
ngáp vừa tiến tới bên vợ:

- Đáng lẽ tôi phải cho bà biết điều
này từ lâu rồi. Tôi thấy nó vẫn
luôn luôn ngồi đó suốt đêm. Theo tôi
biết, nó hình như không bao giờ
ngủ. Thú thực với bà, tôi thấy
thằng bé này có vẻ ma quái quá! Nhưng
thực ra nó đâu có làm gì phiền
ai đâu!

Bà Phạm không nói nhưng biết rõ rằng Mẫn đã khiến
bà lo nghĩ
rất nhiều. Sáng hôm sau, hình dáng cậu bé khiến bà cảm
thấy bất nhẫn.
Làn da xanh xao của Mẫn bây giờ đã trở thành vàng
khè, bóng loáng. Xương
trán và xương má của Mẫn như lộ rõ ra. Bà còn
lo lắng hơn nữa khi thấy
Mẫn có vẻ chậm chạp hơn và mệt mỏi hơn
thường lệ. Bà hỏi:

- Sao, cháu thấy không được khoẻ trong người
có phải không?

Mẫn không đáp lại, lặng thinh cúi đầu đi
qua trước mặt bà.
Cảm thấy bứt rứt, bà Phạm nói với chồng:

-
Ông coi nó kìa. Tôi nghĩ rằng nó bị bệnh. Nó di chuyển như một ông

già vậy.

Ông Phạm chăm chú nhìn Mẫn đang cắt cỏ một cách
chậm chạp:

- Bà nói đúng. Sao da nó bị đen nhiều chỗ thế nhỉ?

-
Tôi không biết nhưng chắc chắn một điều là nó bị thiếu dinh dưỡng
quá
độ. Tôi không cần biết mẹ nó nói những gì và tôi sẽ chuẩn bị một vài
món ăn ngon lành và bổ dưỡng cho nó. Rồi ngày mai ông đưa nó lên tỉnh
gặp
bác sĩ xem sao.

Nghĩ rằng có lẽ Mẫn thiếu chất protein,
bà Phạm bèn làm món
súp khoai tây, cà rốt, sườn heo, hột gà, còn
thêm một ly sữa tươi và một
cái bánh ngọt. Xong xuôi bà gọi Mẫn vào,
đưa cậu ta vào phòng ăn và nói
thật ngọt ngào:

- Cháu mau
ngồi vào bàn đi. Tôi sửa soạn một bữa ăn thật đặc biệt
cho cháu vì
hôm nay là đúng ba tháng cháu làm việc với tôi. Đây là một
dịp kỷ
niệm dành cho cháu.

Mẫn cắn một miếng, rồi một miếng nữa.
Cậu nhai miếng sườn heo
chầm chậm trước khi nuốt. Rồi cậu ta từ từ
đứng lên. Bà Phạm lên tiếng
với vẻ lo lắng:

- Sao vậy? Cháu
chưa ăn xong mà muốn đi đâu vậy?

Nhưng Mẫn đã đi ra ngoài
rồi. Bà Phạm chạy tới mở tung cánh
cửa. Mẫn đã đi tới hàng cây bao
quanh mảnh đất với những bước chân thật
dài. Bà Phạm lớn tiếng gọi
nhưng Mẫn vẫn không hề nhìn lại. Ông Phạm cầm
tay vợ:

- Thôi
cứ để nó yên. Chắc là nó muốn đi về nhà. Có lẽ mẹ nó nói
đúng. Đáng
lẽ bà không nên cho nó ăn những món đó.

Đêm hôm đó bà
Phạm trằn trọc suốt đêm. Hôm sau khi trời mới
tờ mờ sáng bà đã dậy,
ra vườn đi tới đi lui. Đúng như bà lo ngại, Mẫn đã
không quay trở
lại. Tuy nhiên ngay trước buổi trưa, mẹ cậu ta tới nơi,
tiến thẳng
tới trước mặt bà Phạm, khuôn mặt bà ta đanh lại:

- Bà đã làm
việc đó phải không? Bà cho nó ăn sau khi tôi đã dặn bà
không được
làm như vậy. Bà cho nó ăn cái gì thế?

- Thì... tôi cho nó ăn súp
khoai tay và sữa tươi, là những thứ đồ ăn
cần thiết cho Mẫn.

Người đàn bà rên lên:

- Súp khoai tây! Trời ơi! Bà cho nó
ăn muối rồi!

Rồi bà ta rít lên the thé:

- Bà
điên rồi hay sao? Tại sao bà không để nó được yên?

Bà Phạm
có vẻ bối rối:

- Tôi rất tiếc nếu đồ ăn của tôi khiến cho cháu
Mẫn bị bệnh.

Đột nhiên bà Phạm đổi giọng giận dữ:

-
Nhưng... nó thiếu ăn tới độ gần chết đói ngay trước mắt tôi. Tôi
không
thể nhắm mắt làm ngơ được. Tôi sẽ trả tiền thuốc men và sẽ nhờ một

bác sĩ săn sóc cho nó.

Người đàn bà kia im lặng trong một
phút trước khi lên tiếng
bằng một giọng khá buồn bã:

- Thưa
bà, xin bà vui lòng đi theo tôi để xem những gì bà đã làm cho
con
tôi.

Người đàn bà quay lưng. Bà Phạm đi theo bà ta xuyên
qua cánh
rừng trước khi tiến tới một chân đồi. Khoảng nửa tiếng
sau, hai người
tới một túp lều xiêu vẹo nơi ba đứa nhỏ đang ngồi yên
ngoài cửa. Khi bà
Phạm ngưng lại, người đàn bà nắm tay bà tiếp tục
kéo lôi đi. Bà Phạm
hỏi:

- Đây không phải nhà bà hay sao?
Cháu Mẫn không có trong căn nhà này
hay sao?

Người
đàn bà lắc đầu tiếp tục đi tới. Mấy phút sau cả hai
vượt qua một
hàng cây trước khi tiến tới một khoảng đất trống với một
vài ụ đất
cỏ mọc um tùm. Một vài ụ đất có cắm cây thánh giá, những ụ
khác thì
không. Bà Phạm rùng mình:

- Đây là chỗ nào vậy bà?


Người đàn bà thản nhiên đáp:

- Một khu nghĩa trang cũ. Không
còn ai dùng đến nữa. Đây, mời bà tới
đây.

Rồi bà ta
chỉ vào một ụ đất. Bà Phạm giật mình nổi gai ốc khi
thấy đám cỏ phía
trên như bị xé bung ra và dường như có người tìm cách
đào một cái
hố ở phía dưới.

Không một ai hoặc một sức mạnh nào có thể buộc
bà tới gần ngôi mộ bị
đào tung lên đó. Tuy nhiên từ nơi bà đứng, bà
Phạm nhìn thấy dưới hố
một hình thù co quắp trong chiếc quần jean
sờn rách và cái áo thun bẩn
thỉu. Người đàn bà rên rỉ:

- Đó,
thằng Mẫn đó. Đó là chỗ bà đưa nó tới đó. Chồng tôi và nó chết
từ
hai năm nay giữa một mùa đông lạnh lẽo vì chứng sưng phổi. Tôi cầu
khẩn
cả hai trở lại nhưng chỉ có thằng Mẫn đáp lại lời cầu xin của tôi.
Nó
biết là tôi cần nó. Nó muốn săn sóc cho tôi và mấy em của nó. Nó luôn
luôn là một đứa con ngoan ngoãn.

Bà Phạm ngẩn ngơ:

-
Bà nói gì thế? Tôi... tôi không hiểu gì cả...

Người đàn
bà dường như không để ý, lẩm bẩm:

- Tôi phải săn sóc cho nó thật
cẩn thận. Bà có biết là bà không thể
cho người chết ăn muối hay
không? Muối làm người chết quên tất cả mà chỉ
nhớ chỗ ngơi nghỉ cuối
cùng của họ mà thôi. Chính bà đã khiến cho thằng
Mẫn phải trở về
với nấm mồ cũ của nó, và từ bây giờ trở đi, chắc chắn
là nó sẽ không
bao giờ rời khỏi nơi đó nữa…